Srpska Nova godina

Za one koji poštuju stari odnosno julijanski kalendar danas je poslednji dan 2022. godine i oni večeras dočekuju pravoslavnu Novu godinu. Pored Srba, pravoslavnu Novu godinu slave i Rusi, Gruzini, Moldavci, Ukrajinci, Belorusi, Jermeni i monasi na Svetoj Gori.

Zanimljivo je i to da tradicija obeležavanja Julijanske Nove godine postoji i u nekim nemačkim kantonima u Švajcarskoj (kao Alter Silvester), kao i u nekim delovima Galske zajednice u Škotskoj (Edinburški Am Bothan). Naravno, ove proslave nemaju veze sa pravosljavljem već sa poštovanjem julijanskog kalendara.

U narodu se kaže da je ovo i prava srpska Nova godina jer je nastala iz inata. Pre stvaranja Jugoslavije Nova godina u Srbiji slavljena 1. januara a 14. januar je u narodu bio poznat kao Mali Božić. Prvi januar je jedan od najstarijih državnih praznika u Srbiji ustanovljen knez Aleksandrovom odlukom 1850. godine.

Srpska pravoslavna crkva je nakon stvaranja Jugoslavije 1919. želela je da uskladi svoj kalendar sa gregorijanskim kalendarom i na tome je sarađivala sa jednim od najvećih srpskih naučnika Milutinom Milankovićem. Tad je na scenu stupio srpski inat. U strahu od gubitka identiteta u novoj državi, počinje da se slavi srpska odnosno pravoslavna godina. Za vreme komunističkog režima na slavlja 13. januara nije gledato blagonaklono. Ne postoje zvanični podaci o većim slavljenjima Nove godine 13./14. januar pre 1923. tako da je Srpska Nova godina jedna vrsta “pomodarstva” i stvaranja novog identiteta Srba.

Izvor: uzice online