Da li ste se ikada pitali koliko je vašim automobilu potrebno da se zaustavi? Koliki put pređe tokom kočenja i kako da izračunate dužinu tog pređenog puta?

Rešenje ne deluje kao preterano složena jednačina, ali podrazumeva uzimanje u obzir više različitih faktora. Tim problemom nedavno su se bavili stručnjaci Nemačkog autokluba (ADAC).

Vrednosti koje je potrebno uzeti u obzir su: vreme reakcije, odnosno vreme koje je vozaču potrebno da pritisne kočnicu, i pređena udaljenost tokom tog perioda vremena (koje obično traje oko 0,8 do 1,2 sekunde).

Takođe, postoji i udaljenost, odnosno pređeni put za vreme dok se kočnice potpuno ne aktiviraju (što je približno 0,2 sekunde), kao i udaljenost koju vozilo pređe da stisnutom kočnicom.

Razdaljine reakcije

Da bi se pomoću formule izračunao zaustavni put, prvo treba odrediti dužinu “razdaljine reakcije” (pređenog puta tokom pritiskanja kočnice). To se radi tako što se brzina podeli sa 10, a dobijeni rezultat pomnoži sa 3.

• Ako je automobil išao brzinom od 50 km/h, njegova razdaljina odziva je 15 metara: 50 km/h : 10 x 3 = 15 metara

Put kočenja na ravnoj podlozi zavisi od više faktora kao što su: vrsta kočnica, brzina kretanja, kvalitet puta…

Kod “običnog” kočenja, kočioni put se najjednostavnije može proceniti tako što početnu brzinu u km/h podelite sa 10 i rezultat pomnožite sa istim tim brojem.

• Dakle, ako putujete brzinom od 50 km/h, prelazite 25 metara kočionog puta: (50 km/h : 10) x (50 km/h : 10) = 25 metara

Kod ovog primera, “vreme reakcije” puls “pređeni put kočenja” daje zaustavni put od 40 metara.

Normlano kočenje i naglo zaustavljanje

Put kočenja je znatno kraći na suvim i čistim površinama, i kada se energičnije koči.

A budući da put kočenja umnogome zavisi i od toga da li će vozač normalno kočiti ili se, u slučaju opasnosti, naglo zaustaviti, važi i sledeće pravilo: Kočenje u nuždi može da prepolovi put kočenja!

• Pri brzini od 50 km/h, put kočenja je skraćen na oko 12,5 metara u slučaju kočenja u nuždi, pa je ukupan zaustavni put je samo 27,5 metara

Suprotno čestom uvrenju, put kočenja se ne povećava linearno, već kao kvadrat brzine. To znači da ako udvostručite brzinu, put kočenja postaje četiri puta duži. Put reakcije, međutim, linearno raste sa brzinom.

Ipak, brojna merenja su pokazala da zaustavni put automobila prvenstveno zavisi od brzine kojom se automobil vozi, zatim od sposobnosti vozača da reaguje pravovremeno, pa od tehničke ispravnosti i opremljenosti vozila i, na kraju, stanju na putu.

Fotografija: telegraf.rs