Osvajački pohodi kralja Dušana i uspešna osvajanja vizantijske teritorije bez sumnje su doprineli sazrevanju ideje o carstvu. Grčke zemlje se u njegovoj titulaturi pojavljuju odmah posle 1342/43. godine, kada je zajedno sa Jovanom Kantakuzinom (ali i samostalno) osvajao gradove po Makedoniji i Albaniji. On se tada pominje kao čestnik Grčkom. Odlučujući događaji koji su uticali na njegovu odluku da se proglasi carem bili su uspesi postignuti u leto 1345. godine. Tada je zauzeo Halkidiki i jugoistočnu Makedoniju.
Dušan je prilikom sticanja carske titule nastojao da prati vizantijske uzore. Pre krunisanja obavljalo se proglašenje, što je Dušan i učinio između novembra 1345. i januara 1346. godine. Pojedini istoričari veruju da je ceremonija proglašenja obavljena na Božić 1345. godine u Seru, gradu gde je sa suprugom proveo zimu 1345/46. godine. Svečanost carskog krunisanja obavljena je u Skoplju, na Vaskrs 16. aprila 1346. godine. Između ova dva događaja u Srbiji su istovremeno postojali i kraljevstvo i carstvo pa se Dušan na natpisima na novcu pominje kao Rex Rascie-Imperator Romaniae (kralj Srbije — car Vizantije). Takođe, pre krunisanja Dušan je morao da uzdigne srpsku arhiepiskopiju na rang partijaršije jer je samo patrijarh mogao da kruniše kandidata za cara. Proglašenje Joanikija za patrijarha obavljeno je uz pomoć bugarskog patrijarha Simeona koji je prisustvovao svečanosti u Skoplju. Nemoguće je sa sigurnošću odrediti kada je Joanikije postao patrijarh — pretpostavlja se da je to bilo negde između januara i aprila 1346. godine. Činu krunisanja prisustvovali su ohridski arhiepiskop, bugarski patrijarh, svetogorski prot kao i igumani i starci svetogorskih manastira.
Vizantijski istoričar Nićifor Grigora koji se bavio istorijom Romejskog carstva, a naročito vizantijsko-srpskim odnosima, o Dušanovom carskom krunisanju i teritorijalnoj organizaciji srpskog carstva rekao je sledeće: “Zbog toga Kralj, osećajući se jačim i ispunivši se najvećom ohološću — jer mislio je da ništa što je od Vizanta ostalo pod Romejima neće odoleti njegovoj sili i vladarskoj vlasti — proglasi se carem Romeja i varvarski život zameni romejskim običajima, pa se javno služio vladarskom kapom i sjajnim odeždama, koje priliče toj velikoj časti i služi se i do danas. A otada je sa sinom podelio čitavu državu: njemu [sinu] ustupio je da po tribalskim običajima vlada [zemljom] od Jonskog Zaliva i reke Dunava do Skoplja,…, a sebi [uze] odatle [tj od Skoplja] romejske zemlje i gradove prema uobičajenom romejskom načinu života do prolaza kod klanaca Hristopolja.”
Izvor: wikipedia.rs/uzice.online
